Болаттың қасиеттеріне термомеханикалық өңдеудің әсерін зерттеу
DOI:
https://doi.org/10.18321/cpc23(2)205-213Кілт сөздер:
броньды болат, Fe-C-Si-Mn-Cr-Ni-Mo жүйесіндегі, балқыту, құю, термиялық өңдеу, деформация, микроқұрылымАңдатпа
Мақала Fe-C-Si-Mn-Cr-Ni-Mo жүйесіндегі болат қорытпасының беріктік қасиеттерін арттыру жолдарын зерттеуге арналған. Сондай-ақ әртүрлі термиялық өңдеу және пластикалық деформация әдістерінің құйылған қорытпаның механикалық қасиеттеріне әсері зерттелді. Болатты балқыту және құю ашық типті индукциялық пеште жүргізілді. Үлгілердің термиялық өңдеуі кәдімгі муфельді пеште ауа атмосферасында орындалды. Үлгілер суға, майға және тұзды суға шынықтырылған. Пластикалық деформация баспада жүргізілді. Үлгілердің қышқылмен өңделген және өңделмеген микроструктурасы Leica DM IRM инверттелген микроскопында зерттелді. Жүргізілген эксперименттердің нәтижесінде созылу беріктігі 1215 МПа және 1256 МПа, соққы тұтқырлығы 23 және 28 Дж, Бринелль бойынша қаттылығы 334 және 384 НВ болатын болат үлгілері алынды. Зерттеудің жаңалығы - Қазақстанда алғаш рет жоғары қорғаныс қасиеттеріне ие броньды болаттарды өндіру технологияларын әзірлеу басталғаны болып табылады.Әдебиеттер тізімі
(1) A. Bhattacharya, R.K. Barik, S. Nandy, M. Sen, T.S. Prithiv, S. Patra, R. Mitra, D. Chakrabarti, A. Ghosh, Effect of martensite twins on local scale cleavage crack propagation in a medium carbon armor grade steel, Materialia 30 (2023) 101800. Crossref
(2) L.Y. Wu, W.W. Wang, M.J. Sun, A.J. Styles, Austenite formation kinetics from multicomponent cementite-ferrite aggregates, Acta Mater. 196 (2020) 470–487. Crossref
(3) K. Sato, M. Mitsuhara, K. Nagata, K. Kubushiro, K. Nomura, T. Kimura, Y. Shioda, K. Sawada, K. Kimura, H. Nakashima, Effect of impurity elements on the creep rupture strength of Gr. 91 steel welded joints at 650 °C, Mater. Sci. Eng. A. 903 (2024) 146669. Crossref
(4) C. Kan, L. Zhao, J. Yi, Y. Cao, C. Ma, Y. Peng, Z. Tian, A study on martensite phase evolution of maraging steel induced by thermal cycles during wire arc additive manufacturing based on physical simulation, Mater. Sci. Eng. A. 926 (2025) 147947. Crossref
(5) I.D. Elgy, S.D. Clarke, B.J. Fuller, A.D. Barr, Deformation of Armox 440T plates subject to buried explosive charge detonations: A benchmark for appliqué systems, Int. J. Impact Eng. 50 (2021) 103819. Crossref
(6) B. McDonald, H. Bornstein, G.S. Langdon, R. Curry, Experimental response of high strength steels to localised blast loading, Int. J. Impact Eng. 115 (2018) 106–119. Crossref
(7) A.S. Rajput, S.P. Neog, S. Das, Effect of tempering conditions on microstructure evolution and sliding wear behaviour of continuously cooled carbide-free bainitic steel, Tribol. Int. 204 (2025) 110519. Crossref
(8) G. Krauss, Tempering of martensite in carbon steels, Diff. Transf. HSLA. 2 (2013) 126–150.
(9) X. Liu, L.K. Huang, K.X. Song, F. Liu, Effect of vanadium microalloying on the deformation behavior and strain hardening of a medium Mn steel, Int. J. Plast. 29 (2025) 104263. Crossref
(10) Q. Wang, R. Li, J. Li, Effect of deformation temperature on microstructure and corrosion properties of hot-compressed 347H stainless steel, Electrochem. Commun. 171 (2025) 107861. Crossref
(11) L. Mustafa, M. Ismailov, I. Tashmukhanbetova, I. Ablakatov, V. Zhumakanova, The effect of modifiers on the strength and impact toughness of carbon fiber reinforced plastics, J. Multidiscip. Appl. Nat. Sci. 5 (2025) 130–140. Crossref
(12) I.K. Ablakatov, B.M. Baiserikov, M.B. Ismailov, M.R. Nurgozhin, Aluminum-lithium alloys: types, properties, application, and production technologies. Overview, Complex Use Miner. Resour. 323 (2022) 5–14. Crossref
(13) I.K. Ablakatov, M.B. Ismailov, L.M. Mustafa, A.F. Sanin, Investigation of the technology of introducing Li, Mg and Zr alloys into aluminum alloy, Complex Use Miner. Resour. 327 (2023) 32–40. Crossref
(14) M.B. Ismailov, I.K. Ablakatov, I.M. Alpysbay, A study on the possibilities of obtaining intermetallic coating of Al-Cu and Cu-Zn systems deposited on metal carrier, Eurasian Chem.-Technol. J. 19 (2017) 81–89.
(15) L.M. Mustafa, I.K. Ablakatov, B.M. Baiserikov, M.B. Ismailov, V.R. Zhumakanova, Research on armor steel technology and ways to improve its mechanical properties, News Natl. Acad. Sci. Repub. Kazakhstan, Ser. Geol. Tech. Sci. 469 (2025) 140–154. Crossref
(16) A.L. Costa e Silva, Non-metallic inclusions in steels – origin and control, J. Mater. Res. Technol. 7 (2018) 283–299. Crossref
(17) J. Campbell, Melting, remelting, and casting for clean steel, Steel Res. Int. 88 (2016) 1–13. Crossref
(18) J.A. Mathews, J. Sietsma, R.H. Petrov, M.J. Santofimia, Austenite formation from a steel microstructure containing martensite/austenite and bainite bands, J. Mater. Res. Technol. 25 (2023) 5325–5339. Crossref
(19) D. Orynbekov, T. Sarsembayeva, A. Kanaev, A. Gulyaredko, Nanoparticle-strengthened-martensitic surface layered constructed steel by plasma hardening rout, J. Nanostruct. 11 (2021) 814–824. Crossref
(20) E.N. Safonov, M.V. Mironova, Surface electric arc hardening of low-carbon steels, Mater. Sci. Forum 989 (2020) 318–323. Crossref
Жүктеулер
Жарияланды
Журналдың саны
Бөлім
Лицензия
Авторлық құқық (c) 2025 Л.М. Мустафа, И.К. Аблакатов, А.Д. Байгонов, Б.М. Байсериков, В.Р. Жумаканова, М.Н. Мейирбеков
Бұл жұмыс Creative Commons атрибуты бойынша лицензияланған. 4.0 Халықаралық лицензия.
Дәйексөзді қалай келтіруге болады
